Friday, November 24, 2017

Sa kampanya pagdaginot sa humay...
P32 kilos nga bugas kada tuig
masayang sa matag Bol-anon

TAGBILARAN CITY, November 21 (PIA)--Daghan pa man ka'g bugas kan-on, daghan pod ka'g bugas sayangon. 

Sa kasamtangan nga kinaiya sa pagkaon og humay, mokabat sa 32 kilos ang masayang sa usa ka Bol-anon sa usa ka tuig. 

Kini subay sa kasamtangang kasayuran nga nakuha sa gikan sa Philippine Statistics Authority (PSA) ug gipaambit sa Provincial Seed Coordinator sa Office of the Provincial Agriculturist (OPA), didto sa Kapihan sa PIA.

Segun sa PSA, ang usa ka Bol-anon, mohurot sa 109 ka kilo nga bugas matag tuig sa inadlaw adlaw nga pagkaon, butyag ni Lorebien Lagapa, Provincial Seed Coordinator. 

Ug sa kasamtangang datus nga nakuha, dili mokibra sa 9 ka gramos nga bugas nga masayang sa kinaiya sa mga Bol-anon nga dili motilok sa hinukad nga nilung-ag nga adto na hinuon kadulong sa buhi nga baboy, iring o iro.

Sa siyam ka gramos matag adlaw, 2.7 kilos ang masayang sa usa ka tawo sa usa ka buwan ug abton sa 32. 8 kilos ang kinatibuk-ang masayang sa tibuok tuig. 

Kini butang nga kapanghinuklogan samtang mas daghan pang tawo ang mapakaon kon tilokon og daginoton, pasabut ni Lagapa. 

Si Lagapa, miadto sa Kapihan sa PIA aron pagduso sa kampanya sa "Be Riceponsible" human ikadeklara ni kanhi Presidente Gloria Macapagal Arroyo ang buwan sa Nobyembre nga Rice Awareness Month. 

Dungan niini, dinhi sa Bohol, gisagop sa kagamhanan ang tema nga "Sa kada madaginot nga lugas bugas, adunay kinabuhing maluwas," aron hatagag lig-ong buhat ang kampanya sa Rice Advocacy, ni Lagapa pa. 

Gawas nga ang pagdaginot sa bugas, dakog ikatampo sa pagseguro sa igo ug tukmang tinubdan sa pagkaon, ang pagtilok sa duha ngadto sa tulo ka kutsara nga kan-on sa matag usa matag adlaw. 

Kon tinambanon og kwenta, ang duha ngadto sa tulo ka kutsara nga nilung-ag, usa na ka plato sa banay nga may 10 ka sakop. 

Aron kagiyahan ang matag usa kon unsay buhaton aron makatabang sa kampanya sa pagdaginot, giaghat ni Lagapa uban sa mga tinugyanan sa Bohol sa pagtamud sa "Panumpa sa Pagdaginot sa Humay" nga gipakatap sa Bohol. 

Gani, ning ulahing mga tuig, mas gipalanug pa ang kampanya sa pagdaginot tungod sa dili kaayo maayo nga resulta sa ani sa Bohol dala sa El Niño. 

Sa tuig 2016, mikabat lamang sa 63.29% ang na-ani sa Bohol kon itandi sa kinatibuk-ang panginahanglan sa pagkaon sa mga paisano, padayag ni Lagapa.

Kini bisan pa gani sa mga interbensyon nga gipahimutang sa Department of Agriculture ug sa OPA sama sa cloud seeding ug sa mga binhi, segun pa sa OPA.

Gamay man ang 32 kilos nga masayang sa kina-iya nga dili modaginot sa pagka-on, sa usa ka banay nga may napulo ka sakop, kini mokabat na sa 300 kilos o unom ka bakid sa matag tuig nga ko mopalit niini, dili momenos sa P12 mil. (rahc/PIA-7/Bohol)

Way daginot sa pagkahimsog, apan daginot sa paghukad sa mahimo rang hutdon, dili binlan og sayangon, kini ang nahimong unod sa Kapihan sa PIA samtang gihisgutan ang kampanya sa pagdaginot sa bugas ilabi na kay kuwang gayud ang ani sa Bohol dala sa El Niño, matud ni Lorebien Lagapa sa OPA. (rahc/PIA-7/Bohol) 
Way daginot sa pagkahimsog, apan daginot sa paghukad sa mahimo rang hutdon, dili binlan og sayangon, kini ang nahimong unod sa Kapihan sa PIA samtang gihisgutan ang kampanya sa pagdaginot sa bugas ilabi na kay kuwang gayud ang ani sa Bohol dala sa El Niño, matud ni Lorebien Lagapa sa OPA. (rahc/PIA-7/Bohol)

No comments: