PCA mosusi sa dangan 

nangdaut sa kalubihan 

TAGBILARAN CITY, January 31 (PIA)--Aron kapanalipdan ang pipila ka kalubihan nga nabuhi sa isla sa Pamilacan susihon sa Philippine Coconut Authority (PCA) aron matino kon unsay matang sa peste nga miatake sa mga kalubihan didto. 

Makita didto sa mga kalubihan, ilabi na niadtong duol sa may balwarte sa Pamilacan, isla nga 18 ka kilometro gikan sa Poblacion sa Baclayon, nga ang mga ugbos nangabuslot ug gipangkutkot sa wala pa matino nga dangan. 

Sa gipakita nga hulagway, nagtuo ang PCA nga kini agi sa bakukang (rhinoceros beetle). 

Ang bakukang, kasagarang mosanay kon may kapangitlogan kini, ug kasagaran ang mga nangatumba ug nangalata nga punu-an sa lubi, diin ang ilang itlog mahimong batod ug modagko nagdto na sa pagka adult nga bakukang. 

Kon moabut na sa pangdaron nga mga duha ka buwan, ang bakukang mougod na og kahimo nga suliran kay inig panglupad niini, makaabut na sa mga ugbos sa lubi nga ilang sugdan og kutkot kangtud na nga mamatay ang lubi kon dili madali. 

Hinuon, matud sa PCA, ilang subayon kining taho sa infestation sa Pamilacan ug sutaon kon bakukang ba gayud ang hinungdan sa pagkadaut sa kalubihan didto. 

Ipakatap usab sa PCA ang mga kasayuran nga angay mahibaw an sa mga katawhan kon unsay buhaton sa susamang pagtapnas sa bakukang sa kalubihan. 

Ang PCA may mga napasugdan na nga mga teknolohiya sa pagkutlo sa nagkadaghan nga populasyon sa bakukang, ug usa na niini ang paggamit sa green muscardine fungus (GMF) isip biological control agent.

Ang paggamit sa GMF ipasubay usab sa lain pang pamaagi sama sa pagseguro nga hipos na ang mga nalata nga lubi ug uban pang sagbot nga mahimong pangitlogan sa bakukang. (rahc/PIA-7/Bohol)

Nangadaut nga lukay, kinutkutan sa mga ugbos sa lubi ang mingsugat sa mga bisita sa Pamilacan diin may mga lubi na nga patay nga gayud ang ugbos tungod ning dangan nga gituohang bakukang. Kini susihon sa PCA, sa labing dali nga panahon. (rahc/PIA-7/Bohol)