“Wa’y ikapuli sa pangandam”

Chatto ngadto sa MMDRRMC

TAGBILARAN CITY, Bohol, August 6 (PIA)—“Wala gayu’y ikapuli sa tukma nga pagpangandam.”

Kini mao’y unod sa giluwatan nga pagpa-ambit ni Gobernador Edgar Chatto ngadto sa usa ka bahan sa Metro Manila Disaster and Risk Reduction Management Council (MMDRRMC) nga ming-anhi sa Bohol aron makisayud sa mga lakang nga gihimo sa mga tinugyanan aron makatubag sa mga panginahanglan sa pagtabang sa mga biktima sa linug niadtong 2013.

Ang MMDRRMC, gilangkuban sa 16 ka mga syudad sa Metro Manila ug usa ka munisipyo sa Pateros, buot makisayud gikan sa mga lalawigan sa Sugbo, Bohol ug sa syudad sa Tagbilaran, aron mahatagan og ideya unsa’y ipahimutang nga mga lakang aron matubag ang hagit sa gikahadlokan nga The Big One.

Ang The Big One, us aka gikahadlokan nga linug nga moigo sa Metro Manila nga magagikan sa West Marikina fault ug gitagna nga mokalas sa daghanan nga kinabuhi sa kaulohan.

Matud pa ni Gob Chatto, nakabentaha og dyutay ang Bohol niadtong linug sa 2013 tungod kay pila ka bwan sa wala pa ang linug, napabarug na ang Telephone and Radio Systems Integrated Emergency Response 117 (TaRSIER 117).

Ang TaRSIER 117 nakahimo na sa mga bansaybansay sa mga kalungsuran sa Bohol pinaagi sa ilang walo ka training teams aron tudlo-an ang mga barangay unsay mga lakang sa pagresponde sa mga emerhensya.

Butyag sa gobernador nga gihimo man gani ang mock training aron pagseguro nga may tukmang standards sa training module nga makaabut sa kalungsuran.

Gawas pa niana, gitumbok ni Gob Chatto ang Purok Power Movement nga lig-on nga sistema sa sa pagpang-apud-apod sa hinabang bisan pa an gang tanang serbisyo sa gobernor nga mosango sa mga kalungsuran tungod kay wala nay tawo nga kasaligan sa barangay, nasulbad sa Purok Power.

Gawas sa pagsagubang sa katalagman, magamit usab ang purok sa mga serbisyo sa kagamhanan sama sa kasanihan, serbisyo sa panghayupan, pagpatuman sa mga programa sama sa pagpananum ug pagpakatap sa kasayuran batok sa kriminalidad, saysay ni Chatto.

Ang PPM gisundog na karon sa tibuok nasud tungod sa kamaayo niini alang sa mga lugar nga may tinabangay.

Dinhi sa Bohol, lahi usab ang nasinati nga paghiusa sa katawhan aron magtinabangay, hinungdan nga dili lisud ipatuman ang mga pagpang-apud-apud sa tabang, ingon pa sa gobernador.

Dugang niya, panahon sa katalagman, ang pagtumbok sa usa ka Operations Center nga wala gyud niya biya-e, kini nakatabang sa pagpagawas sa mga desisyon, bisan pa nga may matag adlaw nga briefing sa tanan nga miresponde sa pagtabang.

Gikan sa Operations Center, mamnglakaw paingon sa mga lugar nga respondehan ang bahan sa TaRSIER kauban ang mga miboluntaryo nga rescuers, ug mopauli kini alang sa inadlaw nga mga briefing, dugang ni Chatto.

Dungan usab niini, bisan sa gi-ingon nga mas paspas nga pagpahiuli sa Bohol tungod sa mga sistema nga napahiluna, misugyot si Chatt nga dili mahimo nga sundogon na ang tanan.

Dili mahimo nga kopyahon ang kinatibuk-an nga lakang sa Bohol tungod kay ang matag lugar, may mga kaugalingon nga kasinati-an og mahimong dili haum ang matag sistema nga sundogon.

Hinuon, alang sa MMRDDMC, tambag ni Chatto, pangita og mga nagkadaiyang paagi nga epektibo nga magamit sa unsay panginahanglan. (rahc/PIA-7/Bohol)