Friday, September 20, 2024

Task Force mirekomenda na sa
Pagsuspenso sa cloud seeding

TAGBILARAN CITY, Bohol Sept 19 (PIA)—Girekomendar na sa Bohol Cloud Seeding Task Force ang pag-pa-suspenso una sa operations, taliwala sa pagsunod-sunod na nga pag-uwan subay sa panahon sa La Niña.

Didto sa tigum sa Task Force sulod sa CPG Hall sa bag-ong Kapitolyo, gitaho ni Science Research Specialist Cecille Opada, kinsa mao usab ang tigpamaba sa Task Force, nga ang rekomendasyon sa pagpa-undang una sa cloud seeding operations, nagbilin pa og 11 ka oras nga lupad.

Kini usab human ang Kapitolyo nagbuhi og P2.5 milyones nga pundo gikan sa Provincial Disaster and Risk Reduction Management Council, aron magamit sa pag-salbar sa mga nakasugod og tanum niadtong Mayo nagdto sa Hulyo, ug sa mga ming-apas pagtanum sa Agosto ug Septembre, nga nag mga basakan mingsugod na og ka uga.

Ang pagsugod na sa tinag-as nga uwan-uwan ilabi na kadtong bitbit sa mga bagyo nga Enteng, Ferdie ug Gene ug sa naguyod niini nga habagat, ug ang dagway og pagsugod na gyud sa ting-uwan, una na nga nagpa-undang sa lupad sa eroplano nga magsabwag og asin, niadtong unang semana sa Septembre, saysay ni Opada.

Sa epekto sa cloud seeding, matud ni Assistant Provincial Agriculturist Larry pamugas, nakaabut na sa 29,000 ektaryas nga humayan: kadtong may irigasyon ug kadtong pipila ka sawod, ang nakatanum na, ug anaa na sa nagkadaiyang lebel sa vegetative ug productive stages.

Sa wala na magkatunong nga panahon sa tingtanum, matud usab ni Engr Evelina Putong, ang Operations Section Chief sa National Irrigation Administration, nga sa labing unang higayon, masinati sa mga mag-uuma ang duha ka hugna sa tingtanum sa dry season.

Gitwag na karon og Double Dry Planting, kini migawas human ang mga mag-uuma, wala magkadungan og tanum, diin may hapit na manganic, apan may kasamtangan nga nagkamot pa usab sa ilang basakan.

Kanhi gitawag sa NIA og Quick Turn-Around, masinati sa Bohol ang duh aka anihan, tanan nasulod pa sa panahon sa tingbasak nga tyempo sa dry-cropping, pasabut sa NIA.

Daku ang natampo sa Cloud seeding niini, matud pa, kay kon wala pa makasugod ang cloud seeding operations, wala nay mosunod pa og tanum og morisgo, sa kasayuran nga wala pay kasegurohan nga makatubig sa kakuwang sa natural nga uwan, dugang sa mga mag-uuma nga nasakop sa Irrigators Association sa NIA.

Sa laing bahin, sa nahibilin nga 11 ka oras nga lupad, magpaabut lamang ang supplier sa serbisyo sa cloud seeding nga mandu-an sa pagpatiwas na usab sa cloud seeding, kon may makit-an ang Task Force nga panginahanglan niini.

Hinuon, dili pa masayang ang kwarta sa wala matibawas nga cloud seeding operations.

Matud ni Opada, mahimo pa nga magamit ang nahibilin nga 11 ka oras nga cloud seeding, basta lamang masulod pa niining tuiga.

Niini, sa dili madugay, gipaabut nga moisyu na sa opisyal nga mandu ang Kapitolyo ngadto sa supplier sa serbisyo sa cloud seeding, sa suspension order. (RAHC/PIA-7/Bohol)
DILI MOLUPAD KON MAG-UWAN. Gawas nga delikado kon paluparon ang gamay nga eroplano para sa cloud seeding kon mag-uwan, wala usab kini rason nga molupad sa cloud seeding mission kon may uwan na, saysay ni Science research specialist Cecile Opada, atul sa pagrekomendar sa Task Force sa suspension sa cloud seeding operations. (PIABohol)

No comments: