Thursday, October 17, 2024

Loay andam mopalit
yuta para sa mga Ati

TAGBILARAN CITY, Bohol, Oct 16 (PIA)—Andam ang local nga kagamhanan sa Loay nga mopalit og yuta aron may ikahatag na nga permanente nga kapuy-an sa mga Ati nga mipili na nga anha manimuyo sa mga bukiran nga barangay sa lungsod.

Kini maoy gibutyag ni National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) Bohol Field Officer Emmilou Gonzaga, diha nga gipangutana kabahin sa kaugma-on sa mga Ati nga nahitapnas dinhi sa Bohol.

Ang mga Ati nga anaa sa lungsod sa Loay sa mga kabarangayan sa Calvario ug Botoc Occidental, nagsugod sa 10 ka banay nga gikan sa Panay ug nanimpalad sa laing mga lugar human ang ilang mga kayutaan sa Panay, gipamalit aron himoon nga mga plantasyon sa tubo.

Ug samtang mipili nga dinhi na manimuyo sa Bohol, nakahukom kini nga adto sa mga bukiran nga barangay sa Loay maglatagaw, isip mga libudsuroy nga mga sakop sa kaliwatan sa mga Ati.

Apan sa ilang pagpanimuyo nga nagpabilin nga latagaw, permi sila nga mapasanginlan sa mga salaud, sama sa pagpanguha sa mga duma nga dili ilaha nga tinanum, pagpanakop sa mga ihalas nga mananap, ug ang pagkalahi sa ilang kultura.

Nagkalisud usab ang local nga kagamhanan sa paghatag kanila og serbisyo kay ang ilang kina-iya, wala mohaum sa kinaiyang Bol-anon.

Aron mapasayon sa pagtabang, ang local nga kagamhanan sa Loay, ubos ni Mayor ug abogado Hilario Ayuban, mipadayag sa iyang kasibut nga motabang sa pagpahimo og permanente nga puloy-anan sa mga Ati.

Apan, ang suliran, walay bout nga makasilingan sa mga ATi, tungod sa pagkadili parehas sa kultura, kapanulundan ug sa mga bansay.

Ang mga Ati, ikaduha sa tulo ka mga tribu nga gi-ila sa NCIP nga ani-a sa Bohol.

Gawas sa dili malalis nga mga Eskaya sa kabukiran sa Duero, Guindulman, Pilar ug Sierra Bullones, giila usab sa NCIP ang Ati sa Loay u gang mga Badjao sa Dauis.

Samtang ang Eskayamay mga kaugalingon nga giangkon nga mga kayutaan sa mga katiguwangan, ang Ati u gang mga Badjao, tungod kay natapnas sila dinhi sa ulahi nga mga katuigan, wala silay matawag nga mga kayutaan nga ilang matagana alang sa ilang mga kaliwatan.

Tungod niini, aron makaangkon sila og panimuy-an, gawas nga mopalit ang mga LGUS alang niini, motabang usab ang National Housing Authority sa pagpatukod sa ilang mga panimalay.

Kini nga serbisyo sa kagamhanan, nahasukip sa Indigenous People’s Rights Act, nga anaa na sa ika 27 ka tiuig human kini nahimong balaod.

Sa higayon nga makakita ang Loay og yuta nga sarang kapuy-an sa mga banay nga Ati sa ilang lungsod, hayan mamahimong sayon na lang ang pagpangita sa serbisyo sa mga Ati, kay mas sayun na sila nga tuoron. (PIABohol)
DAKUDAKU SA MGA ATI. SI Vilma Paden, sa Ati Community sa Botoc Occidental gitahud nga tribal chieftain naghandum usab nga madugangan ang mga balay nga ilang ikahatag sa ilang mga sakop, human ang ilang simbahan naghatag og pipila usab ka balay alang sa mga banay nga Ati. Kon makapalit ang lungsod ug mahatagag pundo sa NHA, ang goberno na ang magtukod og balay alang sa mga lumad sa Panay nga ania dinhi na nanimuyo. (PIABohol)

No comments: