Suporta sa mga mag-uuma, gipalig-on sa NIA-7

mas daghang proyekto sa irigasyon gilantaw

TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA)--Gipalig-on sa National Irrigation Administration (NIA)–Rehiyon VII ang ilang suporta sa mga mag-uuma nga gikonsiderar isip backbone sa nasud, samtang daghan pang proyekto sa irigasyon ang gipaabot.

Si NIA-7 manager Engr. Rory Avance miingon atol sa Kapihan sa Bagong Pilipinas niadtong Martes nga aduna nay 65,000 ka mga mag-uuma sa Central Visayas nga naglangkob sa Bohol, Cebu, Negros Oriental, ug Siquijor, nga mga benepisyaryo sa irrigation system sa NIA-7.

Si Avance nagkanayon nga ang mga tawo kinahanglan nga makasabot nga ang 'basic' input sa termino sa produksyon sa agrikultura mao ang tubig.

“Kung kaniadto, depende lang ta kung kanus-a mag uwan-uwan, but this time, since nakaprovide na kita og irrigation services, ang atong mga mag-uuma are assured sa ilang production via the provision of water,” matud pa ni Avance.

Dugang pa, si Avance miingon nga ang sistema sa irigasyon dili na gipadagan sa NIA lamang apan sa tabang sa mga irrigator’s association (IA) diin agig balos, ang NIA naghatag og P500 kada ektarya isip subsidy sa pagdumala sa mga sistema sa irigasyon pinaagi sa ilang Operation and Maintenance Subsidy (O&M Subsidy).

Matud pa nga ang ahensya mohatag usab og tabang sa mga mag-uuma pinaagi sa Farmers Support Services Program (FSSP).

Ang FSSP usa ka pilot program sa NIA nga nagtumong sa pagtabang sa mga mag-uuma sa ilang capital. Usa usab kini ka kasabotan sa produksiyon sa bugas tali sa NIA ug IA aron mapalambo ang produktibidad ug kaayohan sa mga mag-uuma.

Matud pa ni Avance nga ang NIA nag-provide og P50,000 matag ektarya diin ang parte ani nga programa. Ang NIA na ang mo-procure sa seeds ug base of preference sa mga mag-uuma.

Matod niya nga hatagan nila og dekalidad nga binhi ang mga mag-uuma sa panahon sa ilang pag-andam sa yuta, unya human niini hatagan usab sila og abono.

Giingong walay mga kinahanglanon aron maka-avail sa programa, apan ang mga IA ang morekomendar sa NIA sa makabenepisyo sa FSSP.

Ang IA usa ka produkto sa institusyonal nga kalihokan sa NIA.

Sa pagkakaron, adunay 20 ka IA sa lalawigan sa Bohol ug 4 sa Negros Oriental.

Samtang 317 ang partisipanteng mag-uuma ug 354.54 ka ektarya ang kinatibuk-ang luna sa yuta diin niabot sa P17.7 milyones ang kinatibuk-ang subsidy nga gihatag sa ahensya ngadto sa mga mag-uuma.

Niadtong Oktubre, ang NIA nakatala na og 40.08 ka ektarya nga naani na sa mga mag-uuma. Sa 2025, ang NIA nagsugyot nga mokabat sa 500 ka ektarya alang niini nga programa.

Samtang, pinaagi sa Free Irrigation Service Act (Fisa) o RA 10969, ang mga mag-uuma nga adunay walo ka ektarya o ubos pa sa yuta ang exempted sa pagbayad sa Irrigation Service Fee (ISF) sa tubig nga gikan sa NIA National and Communal Irrigation Systems.

Dugang pa, nagpadayon ang mga dagkong mga proyekto ug umaabot nga mga proyekto sa irigasyon.

Matud pa nga sa Bohol, adunay 5 ka nagpadayong proyekto nga mao ang: Mabini-Cayacay SRIP, nga anaa sa 99.28 porsiyento nga accomplishment; Calunasan Small Reservoir Irrigation Project (SRIP)- 94.43% accomplishment rate; Bonotbonot SRIP- 73.67%; Hibale SRIP-17.49%; ug ang Malinao Dam Improvement Project-25.69% accomplishment alang sa Phase 1.

Samtang aduna usab usa ka big-ticket project sa probinsya sa Negros Oriental nga mao ang Tanjay-Bais Irrigation Project, nga anaa sa 39.24% accomplishment.

Gawas niini, si Avance niingon nga ang ahensya adunay 3 ka umaabot nga irrigation projects sa mga lungsod sa San Miguel, Calape, ug Guindulman sa Bohol nga mao ang Bohol Northeast Multipurpose Irrigation Project, Mandaug Small Reservoir Irrigation Project (SRIP), ug Catungawan SRIP.

Sa Sugbo, aduna usab silay 1 ka proyekto alang sa Languyon River-Tuburan SRIP sa lungsod sa Tuburanu; ug laing 1 sa Negros Oriental nga mao ang Kinalan SRIP.

Ang kinatibuk-ang luna sa Central Visayas nikabat sa 1,520,510 ka ektarya nga gilangkoban sa 411,730 ka ektarya sa Bohol, ang Sugbo adunay 534,200; ang Siquijor adunay 34,350; ug Negros 540,230.

Gibutyag ni Avance nga ang ahensya nagtinguha nga mokabat sa P1 bilyon ang ilang budget alang sa 2025 alang sa ilang mga programa ug proyekto. (ecb/PIA7-Bohol)

Ang NIA-7 mipaambit atol sa ika-22 nga yugto sa Kapihan sa Bagong Pilipinas sa Philippine Information Agency (PIA-7) nga ang Central Visayas aduna nay 569 ka sistema sa irigasyon, nga adunay 15 ubos sa National Irrigation Systems (NIS) ug 554 ubos sa Communal Irrigation Systems (CIS). Si NIA-7 Regional Manager, Engr. Rory F. Avance, mitaho usab nga sa Disyembre 31, 2023, adunay 45 ka nagpadayon nga mga proyekto: 8 ubos sa NIS ug 37 ubos sa CIS. Inubanan sa kasamtangang sistema sa irigasyon, kini naglangkob sa kinatibuk-ang 53,166.80 ka ektarya. (PIA-7)