3rd Dolphin Festival gitumong sa

kabataang magpanalipod niini 

Rey Anthony H. Chiu

TAGBILARAN CITY, Bohol. May 30, 2013 (PIA) – Gikan sa aktwal nga pagpasuroy sa mga kabataan sa mga kadagatan aron masinati ang mga dolphins, gihimo na usab ang mga interactive nga duwa aron ikapakatap ang kasayuran kabahin sa mga natumbok nga mananap sa dagat. 

Karong tuiga, usa ka quiz bowl alang sa mga kabataan, ang highlight sa ikatulo nga kasaulogan sa tinuig nga Dolphin Festival sa Bohol, butyag ni Adelfa Salutan didto sa Kapihan sa PIA. 

Pasabot niya nga ang dolphin, o mas nailhan sa mga mananagat nga lumba-lumba, nahimo na nga dakong kabahin sa turismo sa Bohol ilabi na kay 18 sa mga lumba-lumba ug balyena sa 28 ka dagkong mananap nga igkita sa kadagatan sa Pilipinas ang nakit-an sa Bohol. 

Agi og pagseguro nga kini’ng mga ihalas nga mananap sa dagat molungtad ug kanunay nga ikita sa mga kadagatan sa Bohol, gihimo ang Bohol Dolphin Festival aron ipakatap ang kasayuran nga kinahanglang panalipdan ang mga lumba-lumba alang usab sa kinatibuk-ang kaugmaran sa Bohol, dugang ni Salutan. 

Si Salutan maoy coordinator sa coastal resources management sa Bohol Environment Management Office (BEMO). 

Gani, matud ni Leo Bongalos sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources, may nabati na gayud nga pagkunhod sa pagpakita sa mga lumba-lumba, dili ingon kaniadto nga bisan asa na lang nimo sila makit-i. 

Nahitabo na usab sa Bohol nga, dala sa kakuwang sa kasayuran, nga may mga tawo nga abtik molapa sa mga lumba-lumba, lomod ug balyena nga madagsa.

“Dako kini nga salaud,” dason ni Kristina Pahang, kinsa usa ka expert sa information education ug communication sa usa ka proyektong nagpanalipud sa lumba-lumba, lomod, balyena ug pawikan. 

Ang paghikap, pagpasakit ug paghupot sa mga lumab-lumba, lomod, balyena ug pawikan hugot nga gidili sa balaud ug ang masakpan, mahimong makalulta og dakong kantidad, segun sa balaod.

Sa pagtuo nga ang mga kabataan epektibo nga himan sa pagpadagan sa kasayuran aron kapanalipdan ang mga lumba-lumba, ang ika 3 nga Dolphin Festival sa Bohol magtutok ngadto sa batan-ong sector aron sila na usab ang mo-edukar sa mga ginikanan, sulti ni Salutan.

=============

PETT milaum sa 300 kapin ka mga 

Trabahanteng ma-train sa BAHRR 

Rey Anthony H. Chiu 

TAGBILARAN CITY, Bohol. May 30, 2013 (PIA) –Halapad ug lawom ang panglantaw sa Provincial Economic Transformation Team sa bag-o lamang nga nalagdaan nga kasabutan kabahin sa pagbansay sa mga Bol-anon sa katakus sa serbisyong naa sa sector sa turismo. 

Kini human gilagdaan ang Memorandum og Agreement tali sa Local Government Support Program alang sa Local Economic Development (LGSP-LED) sa Panglao, Dauis ug Baclayon BMT ug sa Bohol Association of Hotels, Resorts ug Restaurants (BAHRR) niadtong Lunes didto sa Villa Alzhun Tourist Inn. 

Segun sa kasabutan, gibanabana nga 300 ka mga bag-ong mamumuhunan, mga bag-ong nabansay nga mga trabahante ug mga batan-ong gradwado apan wala pa katrabaho nga tourism ug hospitality graduates ang mabansay sa 12 ka mga programang mag-ugmad sa katakus sa local nga mga trabahante. 

Gawas pa, laing 100 ka wala pay trabaho nga mga gradwado sa mga kursong subay sa turismo ang itupad sa mga panginahanglan sa mga resorts nga naa sa tulo ka nahisgutang lungsod ug sa mga establisementong sakop sa BAHRR, subay sa samang kasabutan. 

Labing una kini nga gibuhat sa usa ka pagtambayayong sa mga kagamhanan diin ilang gitanyag ang pagbansay sa mga trabahante ngadto sa usa ka pundok nga nagtanyag ug nasuwayan na sa ilang serbisyo sa turismo, butyag ni Jeffrey Bernasor sa Department of Interior and Local Government. 

Ang DILG maoy nagpatuman sa LGSP-LED alang sa PaDaYon BMT, kinsa usab nagtumbok nga angay magpahimutang og usa ka programa sa pagpakat-on sa ilang mga trabahante didto sa mga gimbuhaton sa serbisyo sa turismo. 

Nahukman usab sa PaDaYon MBT nga ang panginahanglan sa pagbansay sa mga trabahante, sayon ra nga mapatuman sa BAHRR ug mga sakop niining establisemento. 

Gawas nga aduna na kini tinud-anay ug kasaligang kasinati-an sa pagpadagan sa negosyo, may napundar na usab ang BAHRR nga mga imprastraktura alang sa piho nga pagbansay ug kahimo-an sa on the job trainings sa mga trabahante didto. 

Ang LGSP-LED nga gipundohan sa Kagamhanan sa Canada ug Pilipinas gitumong aron katabangan ang mga lugar sa nasud nga kunhoran ang kawad-on pinaagi sa maayong pagdumala sa mga kagamhanan, pasabot ni Trell Moya, sa LGSP-LED.