Tuesday, September 30, 2025

Isyu sa right of way, dautan’g panahon
nagpalangan sa P97M solar irri sa NIA

TAGBILARAN CITY, Bohol, (PIA)—Nalangan man ang proyekto, gipasalig sa National Irrigation Administration (NIA) nga ilang ipatuman ang mga lakang aron mahuman ug magamit na ang P97 milyones nga Solar Irrigation Project dinhi, nga naa na sa 71.79 porsyento.

Ang ingon ka dako nga pahat alang sa proyekyo, naglangkub sa pag-ugmad sa unom ka mga subprojects nga napailawom sa Solar-Powered Irrigation Project sa NIA dinhi sa Bohol.

Ang proyekto mogamit sa solar panels nga magkolekta sa koryente nga mao usab mopa-andar sa mga bomba sa tubig alang sa irigasyon sa mga umahan, mao nga dili na kinhanglan pa nga mopalit og gasoline, sugnod o koryente nga gikan sa linya.

Gipatuman sa NIA alang sa kasaligan, barato ug malungtaron nga tinubdan sa koryente labi na sa mga hilit nga lugar nga makasinati og huwaw, kini dako og ikatabang sa mga mag-uuma ilabi na niadtong nia sa Bohol nga nanumpa alangs a limpyo ug malungtarong kalikopan.

Pinaagi sa pagbomba sa tubig gikan sa usa ka tinubdan sama sa sapa, suba o atabay, kini ipabanaw na subay usab sa mga canals nga nagkutay paingon sa mga basakan.

Dingi sa Bohol, sa usa ka gilangkob nga project, kini gilantaw nga magdugang sa kasamtangan nga mga umahan nga nahimong produktibo tungod sa kasaligan nga patubig, labi na gayud sa upat ka mga dagkong luna sa Bohol nga halos dili na maabut sa mga dagkong patubig.

Matud sa NIA-7, kini nga mga proyekto, didto gisentro sa Malitbog sa Dagohoy, Manayon sa Pilar, ug sa mga kayutaan sa Philippine Coconut Authority (PCA) sa Calanggaman sa Ubay.

Kinatibuk-an nga 104.39 ektaryas ug 104 ka mga mag-uuma sa Malitbog 1 nga sakop na unta sa BIIS-Malinao Irrigation System ang matabangan samtang moabut sa 20.26 ektaryas pa sa 7 ka mga mag-uuma nga nagtikad sa ilang basakan ang possible pang maabtan niining patubig kon mahuman na.

Sa Malitbog 2, ubos gihapon sa BIIS-Malinao, makapasanap ang solar powered irrigation sa 19.13 ektaryas ug makatabang sa 52 ka mag-uuma.

Sa Manayon sa Pilar, 25 ektaryas ang matabangan ug makatabang sa 41 ka mag-uuma samtang didto sa PCA-Ubay, moabut sa 40 ektaryas ang mapatubigan sa mga kalubihan sa PCA.

Matud sa NIA, ang proyekto gisugdan niadtong May0 28, 2024, apan nakasinati og pagkalangan tungod sa mga dili kalikayan nga mga dautang panahon ug sa isyo sa right of way, hinungdan nga hangtud September 15, 2025, 71.79 porsyento pa lamang ang nahuman niini.

Nagkinahanglan og pag-usab sa plano aron malikayan ang mga proyedad nga dili na magpasamok pa sa canals nga maoy pakatayan sa tubig sa Malitbog 2 ug sa Manayon sa Pilar, dayag sa NIA.

Hinuon, matud sa NIA, nasolbad na kini nga suliran.

Nunot niini, mipasalig ang NIA sa ilang panaad nga ikatugyanan na ang proyekto, mao nga dupot sila sa pagmonito sa pagtukod ug sa pagseguro nga ang trabaho, pulido ug nahasubay sa spesipikasyon aron makuha sa Bohol ang lain pang maayong pasilidad sa patubig nga makatabang sa pagpa-ugmad sa kahimtang sa Bol-anong mag-uuma. (PIABohol uban sa NIA7)
GAMIT ANG SOLAR. Tungod sa kalayo na niini sa dagkong dams sa Bohol, nagpahimutang na lang ang NIA og mga patubig nga paandaron sa solar power, nga hapit na nga ikatugyan, butang nga gipasabut sa NIA samtang daghan ang nagtuo nga kini apil sa mga ghost projects. (PIA/nia-7)

No comments: