Pagdumala sa presyo sa

bugas, isda, dili ila sa DTI

TAGBILARAN CITY, Bohol, (PIA)—Sanglit ang bugas humay ug mais lakip na ang mga isda, karne ug itlog, wala moagi sa proseso sa paghimo o manufacture, bisan pa og apil sa nag-una nga paliton, wala kini mahiapil sa gimonitor sa Department of Trade and Industry (DTI).

Kini maoy gipatin-aw ni Trade and Industry Development Specialist sa DTI Bohol Mary Lou Torreon, didto sa Kapihan sa PIA.

Sa Kapihan alang sa paghandum sa Consumer Month, gipasabut sa DTI nga sila man ang responsable sa pagmonitor ug pagregulate sa presyo sa mga nag-una ngapanginahanglan ug paliton aron sa kanunay kini nga sayon’g abton sa mga konsumidor sa panahon sa kalamidad, ang ilang mamonitor kadto lamang mga nag-una nga paliton nga miagi na sa proseso.

Kini naglangkob na sa sardinas nga de lata, gatas nga naa sa lata ug carton, pan, instant noodles, giproseso nga karne sama sa chorizo, karne norte, longaniza, bacon, kape sa karton, lata o baso, mga sabon panglaba ug pangkaligo, gamit sa eskwela, baterya, ug pipila ka mga kagamitan sa pagpatukod og balay sama sa semento, hollow blocks ug sin pang atup.

Kining tanan nga nahinganlan, may mga kaugalingon nga Suggested Retail Prices (SRP) sanglit kini nagsubay sa tataw nga proseso, mao nga sayon rang mapresyohan, pasabut ni Torreon.

Apil na usab sa responsibilidad sa DTI ang paghimo og regular nga market price monitoring, paglansang sa mga price ceilings ug pagpatuman niini, pagseguro nga matuman ang SRPs, ug ang paglutos niadtong nagpaborot sa presyo, nagpaginansyag dagko ug nagtipig sa mga produkto aron momahal ang baligya niini.

Sa laing bahin, ang Department of Agriculture (DA) maoy responsable sa pagpa-ubos ug pagpastabilize sa presyo sa isda ug humay ginaling.

Kini subay sa Price Act of the Philippines.

Ang DA maoy natahasan sa pagmonitor sa suplay ug presyo samtang sila ang magtumbok kon kisa sa ilang mga gimonitor nga tigsuplay ang nagpaginansyag maayo, ug naghimo artipisyal nga panginahanglan pinaagi sa pagtipig sa suplay aron sa mas dyutay na ang suplay nga mahibilin, mapatas na ang presyo niini.

Nunot niini, anaa na sa DA ang katungod sa paghimog mga lakang sa pagdumala sa suplay sa isda ug mga pagkaon sa dagat ug mga humay tipasi ug ginaling, aron himoon nga sayon ra nga mapalit sa tanan nga barato.

Makahimo usab ang DA sa pagrekomendar ngadto sa Presidente sa pagbutang og price ceilings kon mamatikdan na nga grabe gyud ang pagkamahal sa presyo.

Ang presyo sa gasolina, krudo, jetfuel ug liquefied petroleum gas ubos sa pagdumala sa Department of Energy, ang presyo sa mga tambal ug mga luwas nga pagkaon ilaha sa Department of Health Bureau of Food and Drugs.

Ang presyo sa pletehan, mahimong sa Department of Transportation sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board kon sa jeepney, bus ug kon sa tricycle nga may local nga pagdumala sa pagpadagan, ang local nga kagamhanan.

Ang presyo sa tabla, kahoy, plywood, iyaha sa Department of Environment and Natural Resources, samtang ang regulasyon sa pagbansay sa propesyon, adto ikareklamo sa Professional Regulations Commission, kon sa mga doctor ug medical professionals: sa DOH ug kon mga abogado, sa Integrated Bar of the Philippines ug sa Department of Justice. (PIAbohol)

MANUFACTURED GOODS RA. Samtang gilagda nga ang DTI maoy magbantay manmonitor ug magkontrolar sa presyo sa mga nag-unang paliton panahon nga ideklara ang katalagman, wala maapil sa ilang gibantayan ang bugas humay, mais, karne ug isda, matud ni DTI Trade and Industry Development Specialist Mary Lou Torreon didto sa Kapihan sa PIA. (PIABohol)