Giant clams hatchery gitugyan sa Ubay

TAGBILARAN CITY, Bohol (PIA)--Ang Provincial Government of Bohol (PGBh) nagsaulog sa usa ka mahinungdanong kalamposan sa kinaiyahan sa pagtugyan sa bag-ong gitukod nga Multi-purpose Building sa Bohol Giant Clams Hatchery nga nahimutang sa BFAR Multi-species Hatchery sa Sinandigan, lungsod sa Ubay.

Gipangunahan ang maong kalihokan ni Gob. Erico Aristotle Aumentado inubanan sa ubang opisyal nga naglakip nila Provincial Administrator Asteria Caberte, Chief of Staff Atty. Filipina Asoy- Piollo, PGBh Management Executive Board, Sinandigan Barangay Captain Jimmy Dabalos, Candido Samijon sa BFAR ug Antonio Pilotes, PENRO sa DENR nga si Jose Cleo Cary Colis, BISU Candijay Campus Director Luzminda Machete, ug CCEF Protect Si Danajon Coordinator Generoso Madrona.

Sa iyang mensahe, gipasalamatan ni Aumentado ang kagamhanang probinsyal, ug mga kauban niini nga naglakip sa Bohol Island State University (BISU), BFAR, ug mga local government units alang sa ilang padayon nga pagsuporta sa proyekto sa hatchery. Iyang gipasiugda ang panginahanglan alang sa pagpreserbar sa kinaiyahan, ilabina sa pagpreserbar sa mga endangered species sama sa higanteng mga clam.

“Dapat ato gyud ampingan ang kinaiyahan especially nga endangered species na ning giant clams. Daku kini og ikatabang sa paglimpyo sa atong kadagatan ang maong giant clams, so dapat atong hatagan ni og focus, aron ang natural nga pamaagi maoy makalimpyo sa kadagatan,” matud pa ni Aumentado.

Gi-awhag usab sa gobernador ang mga Boholano nga aktibong mosuporta sa kinaiyahan sa kagamhanan nga mga programa, nagpasiugda sa kamahinungdanon sa pagpreserbar sa mga higanteng kabibe alang sa umaabot mga henerasyon.

Gidasig usab niya ang mga batan-on sa pagbisita sa hatchery aron masaksihan ang krusyal nga papel niini nga mga clams sa ekosistema.

Ang Bohol, ang labing una ug bugtong UNESCO Global Geopark sa Pilipinas, nipasagarbo isip bugtong Giant clams hatchery sa Central Visayas nga gipondohan sa kagamhanan sa probinsiya. Kini nga proyekto kabahin sa mas lapad nga mga paningkamot sa kagamhanang probinsyal sa pagpalambo sa Marine Protected Areas sa probinsiya (MPAs) ug makatampo sa marine biodiversity.

Ang bag-ong gitukod nga multi-purpose building nga nagkantidad og P4.6 milyones, naglakip sa upat ka dugang raceway tanks, nga naghatag sa gikinahanglan nga luna alang sa mga operasyon sa hatchery.

Sa pagkakaron, ang Bohol maoy pinuy-anan sa 124 ka hamtong nga higanteng kabibe ug 370 ka batan-on nga higanteng kabibe, ang tanan nga gipugas sa nagkalain-laing Marine Protected Areas (MPAs) sa tibuok probinsya. Kini nga mga MPA gidumala sa Bohol Provincial Environment Management Office (BPEMO). Ang Coastal Resource Management (CRM) division sa BPEMO nagpahigayon og regular nga monitoring ug assessment aron masiguro ang kahimsog ug pagtubo sa mga higanteng clams, pagsuporta sa dagat sa probinsya sa mga paningkamot sa konserbasyon.

Ang higanteng mga clam importante sa marine ecosystem. Naglihok sila ingon nga natural nga mga pagsala, nag-ayo sa kalidad sa tubig, ug naghatag og puy-anan sa mga isda ug uban pang mga organismo sa dagat.

Pinaagi sa pagpauswag ang palibot sa dagat, ang higanteng mga clam nakatampo sa pagpatunhay sa populasyon sa isda, sa ingon pagtabang sa pagsiguro sa seguridad sa pagkaon alang sa lokal nga mga komunidad.

Gawas sa pagtugyan sa building, gipahigayon usab ang seremonyal nga pagtudlo sa Deputized Fish Warden. Kini nga mga warden adunay hinungdanon nga papel sa pagpanalipod sa kadagatan sa Bohol gikan sa mga ilegal nga kalihokan, pagsuporta sa mga paningkamot sa konserbasyon sa probinsya. (ECB/PIA7-Bohol)

Ang pagtugyan sa bag-ong gitukod nga Multi-purpose Building sa Bohol Giant Clams Hatchery sa BFAR Multi-species Hatchery sa Sinandigan, lungsod sa Ubay. Atol sa maong kalihukan, nasaksihan ni Gob. Aumentado ug ubang mga bisita ang sesyon sa pagpangitlog sa higanteng kabibe. Human nga grabeng naapektuhan sa bagyong Odette niadtong 2021, ang hatchery karon hingpit nang naglihok sa makausa pa. (PiMO photo)