Thursday, March 09, 2017

BFAR imbitahon sa PPOC aron
ipatin-aw ang pagdili sa sanga

TAGBILARAN CITY, March 6 (PIA)—Imbitahon sa Provincial Peace and Order Council (PPOC) ang mga tinugyanan sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources sa sunod nga tigum niini aron ikapatin-aw ang palisiya kabahin sa pagdili sa pagkuha sa sanga (giant manta ray). 

Kini sa rason nga daghan ang nantingala nagnong nay gidakop sa nagpalusot og 1.2 toneladas nga karne sa sanga gikan sa Jagna paingon sa ilsa sa Pamulacan apan wala pay nadakpan sa mga binuwad nga sanga sa Jagna, segun pa usab sa mga sakop sa PPOC. 

Hinuon, ang pagpatambong sa BFAR aron mapahapsay ang katuyo-an sa balaod ug aron ilhon kon unsa niining mga mananap sa dagat nga nasukip sa gidili ipakuha subay sa Convention on International Treaties on Endangered Species (CITES) subay sa mga Appendices niini. 

Subay usab sa CITES, ang Fisheries Code of the Philippines, sa SEC. 102, gibatbat didto ang pagdili sa pagpanguha sa talagsaon nga mga mananp, o kadtong naa na sa listahan isip nameligro nagdto na sa halos mapu-o na sa ilang mga kaliwatan. 

Ang sanga o mga kaliwat sa higanteng manta ray nga giapilan sa mga manta ray (manta birostris) ug ubang dagko nga sanga nga naihan sa pangalang pantihan, binsowan (binsolan), ug mga mobula nga diin nalakip ang pague, nakalista sa Appendix 3 sa CITES isip nameligro nga matuo na.

Segun sa balaod, gidili ang pagkuha, pagdakop, pagpamukot, pagbaligya, pagpalit, pag-angkon, pagpakarga, pagpaduso sa gawas sa nasud sa mga talagsaong mananap sa dagat samtang gidili usab ang pagkuha niadtong nabahig sa International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) isip nameligro sa pakapuo. 

Apan sa paghubad sa Department of Agriculture / BFAR, subay sa naluwatan nga Fisheries Administrative Order No. 143, bugtong ang sanga lamang ang nahisgutang ipa-ilawom sa pagdili. 

Hinuon, kini usab kay nagtuo ang kadaghanan nga usa lang ka matang ang manta rays dinhi sa Pilipinas mao nga wala na malangkob ang mga dagkong pantihan ug binsowan, mga pagi ug ang ubang matang sa kijampaw. 

Segun sa Fisheries code, ang multa sa madakpan na sa ika lima nga pagpilopilo sa presyo sa nakuhang mananap, o P500,000 ngadto na sa P5 Milyones, hain man niini ang mas daku. 

KOn mahukmang nga sad-an, ang nanamastamas prisohon usab sa 12 ka tuig ug usa ka adlaw ngadto na sa 20 ka tuig.

Kahinumduman usab nga ang pagdakop naka-ukay sa mga Bol-anon kinsa mamugos gayud sa pagkaon sa binuwad nga sanga, sa wala pag-hunahuna sa possible nga kaso nga ilang makuha tungod niini. 

Aron masayran sa kadaghanan, nahukman sa PPOC nga ipatin-aw kining tanan sa BFAR. (rac/PIA-7/Bohol)
Human madakpi ang nagpalusot ning us aka tonelada kapin nga karne sa sanga nga ibuwad na unta, gisakmit kini sa BFAR nga maoy natahasan sa pagdispatsar niini subay sa balaod. NIini daghang nangutana nganong dili na lang ipanghatag aron buwaron. Hinuon ang paghupot sa bisan unsang parte sa karne, makahimo na sa us aka tawo nga sad-an sa balaod. (rac/PIA-7/Bohol)


No comments: