Bohol PHO: Bakuna, dili moapekto dayun

TAGBILARAN CITY, Feb 23 (PIA) – Bisan pa kon nabakunahan na sa coronavirus disease (COVID), dili pa gihapon angay magpasaya-saya.

Kini maoy unod sa pamahayag ni Dr. Fruserma Mary Uy, tinugyanan sa Provincial Health Office ug medical doctor.

Kini dala na usab sa pagpasabut sa nangutana nganong natakdan pa ang mga nabakunahan.

Gipasabut niya sa usa ka programa sa radio nga ang bakuna batok sa COVID, magkinahanglan pa og pipila ka adlaw hangtud mo kick-in, ug makahimo sa pagpanalipod sa lawas, mao nga bisan ko nabakunahan, anaa pa gihapon ang posibilidad nga hingtakdan ug makapanakod.

Gani, gidugang sa mananambal nga ang bakuna magkinahanglan sa duha ka doses o tupokan, aron makompleto ang gahum niini sa pagpanalipod sa lawas sa usa ka tawo nga nabakunahan.

Matud niya, mahimong dili kayo lig-on ang katakus sa pamatay sa kagaw sa unang bakuna, makompleto lamang kini kon mapun-an sa ikaduha nga pagtupok.

"May mga bakuna nga magkinahanglan og 21 ka adlaw gikan sa una nga pagtupok arok ikatupok ang ikaduha. Aduna usab bakuna nga magkinahanglan og 28 ka adlaw sa dili pa ang ikaduha nga pagtupok," dayag sa mananambal kinsa maoy giisip nga lig-on nga haligi sa LAUM Bohol.

Niini, gikan sa unang minuto human sa pagtupok ngadto sa ikaduhang pagtupok, mahimong dili pa kompleto nga lig-on ang panalipod sa lawas, hinungdan nga dili mahimong maggawasgawas nga dili na magsul-ob sa face mask, maghunaw permi ug magpaduol-duol sa baga nga duot sa katawhan.

Dugang pa niya, sanglit ang bakuna namugna sa labing paspas nga paagi, wala pa makompleto ang pagtuon sa ka epektibo niini ug sa katas-on sa lanat sa kapaektibo niini.

Gitataw usab sa tinugyanan sa PHO nga tinuod nga kadtong mga nakalingkawas na sa COVID sa unang atake niini, mahimong ang ilang lawas nakabaton na og igo nga sundawo sa lawas nga makigbugno sa kagaw kon mobalik kini pagsulod.

Apan, mahimo usab nga dili taas nga panalipod ang natigum sa lawas, panahum niya.

May mga tambalanan na sa nasud nga naggamit sa mga antibodies nga nakuha gikan sa mga na-ayo sa COVID, aron maoy itupok sa mga may sakit sa COVD, kini aron maaghat sa mga nasulod nga antibodies ang antibodies sa lawas sa nasakit nga pangitaon ang nagpahipi nga kagaw nga misulod.

Apan nasayran usab sa ingon niini nga proseso nga ang donor sa anti-bodies, nakabsan usab sa iyang kaugalingon nga panalipod ug mahimong kini sinugdanan nausab sa laing suliran kon balikan sila og atake.

Sa nahisgutan nga punto, tambag ni Dr. Uy nga kompletohon gyud ang pagkuha sa duha ka tupokan sa bakuna, aron may hingpit nga panalipod, kini alang usab sa uban nga dili mahimong modawat sa bakuna tungod sa mga laing kabilinggan sa lawas.

Dili makapili, apan mahimo nga mobalibad una, dugang pagpasabut sa doctor, dala sa katungod usab sa tawo nga modili sa pagdawat sa bakuna.

Apan, sa pagpahiklin una sa pagpabakuna, mahimong sa ulahing panahon na mohukom nga magpatupok, apan adto na mahiluna ang pangalan sa katapusan sa listahan human matupokan na ang tanan nga naa sa priority ug sa mga nakalinya nga angay tupokan, ug kini mahimo nga adto na sa pila ka tuig human makahuman na pagpangbakuna sa tanan. (rahc/PIA-7/Bohol)

KOMPLETOHON GYUD. Matud ni Dr. Fruserma Mary Uy, kinahanglan gyud nga kompleto ug sa susamang kompanya ug brand sa bakuna ang una ug ikaduha nga tupok, ug nga dili una magpasaya-saya kon wala pa mahuman ang pagpangbakuna kay wala pa mahibaw i kon unsa kataas ang epekto niini sa pagpanalipod sa lawas. (rahc/PIA7/Bohol)

UNAHON ANG NAAS PRAYORIDAD. Kon mahuman nag bakuna ang mga sektor nga giprayoridad, adto na dayun sa general public, ug kon sa imong panahon, magdumili ka, kon makahunahuna ka nag magpabakuna na, adto na ka matupokan kon mahuman na ang tanan nga general public kay dili mahimo nga mosuksok ka na lang, segun pa sa tinugyanan sa PHO. (PIA Bohol)